header ads

शोषक किडी

१) तुडतुडे (leafhopper):-

तुडतुडे | leafhopper
तुडतुडे 
तुडतुडे | leafhopper
तुडतुडे 
तुडतुडे ही रसशोषक किड आहे. तुडतुडे पानांच्या खालच्या बाजुस बहुसंख्येने आढळतात. तुडतुडेचे पिल्ले व् प्रौढ़ पानांतुन सोंडाद्वारे ग्रंथीतिल रसशोषण करतात. सुरवातीला पानांच्या कड़ा पिवळसर होऊन नंतर तपकिरी रंगाच्या होतात व् कालांतराने संपूर्ण पाने लाल होऊन त्यांच्या कळा मुरगळतात. प्रादुर्भावग्रस्त झाडांना पाते, फुले आणि बोन्डे फारच कमी लागतात. झाडाची वाढ खुंटते व उत्पादनात बरीच घट होते. ऑगस्ट आणि सप्टेंबर मध्ये या किडी चा प्रादुर्भाव सर्वात जास्त आढळून येतो. अधूनमधून होणारा पाऊस, उष्ण व दमट हवामान, कमी सूर्यप्रकाश दीर्घ काळ राहिल्यास ये किडीचा प्रादुर्भाव झपाट्याने वाढतो.

२) मावा( Aphid Aphis Gossypii ) :-

मावा | mava
मावा 

मावा | mava
मावा
मावा कोवळ्या डहाळीवर किंवा पानाच्या खालच्या बाजूने समुहाने आढळतात. मावा आपले सोंड झाडाच्या आणि पानाच्या पेशीत खुपसून रस शोषण करतात. ही कीड अंगातून मधासारखा चिकट पदार्थ बाहेर टाकते त्यावर काळी बुरशी वाढते व त्यामुळे झाडाची अन्न तयार करायची क्रिया मंदावते. रस शोषण केल्यामुळे पाने कोकडतात व बारीक होतात. झाडांची वाढ खुंटते. जुलै व ऑगस्ट या दोन महिन्यात या किडी चा प्रादुर्भाव जास्त आढळतो. कमी पाऊस,उष्ण व दमट हवामान या किडी च्या वाढी साठी पोषक आहे.

३)फुलकिडे (Thrips):-

फुलकिडे | phulkide
फुलकिडे

फुलकिडे | phulkide
फुलकिडे
फुलकिडे पानांमधील भाग, कळ्या, फुले व बोंडावरील हिरवा भाग खरवडून रस शोषण करतात. त्यामुळे पाने निस्तेज होतात व पांडुरके व नंतर तपकिरी डाग दिसू लागतात. प्रादुर्भाव जास्त असल्यास पाने चमकदार व कडक होतात. पाने व फुल कळ्या आकसतात. बोन्डे चांगली उमलत नाही, झाडाची वाढ खुंटते.  पाने फाटलेले दिसतात. दीर्घकाळ कोरडे व उष्ण हवामान राहिल्यास, पाऊसाने दडी मारल्यास ह्या किडीचा प्रादुर्भाव झपाटयाने होतो. ह्या किडीचा प्रादुर्भाव ऑगस्ट व सप्टेंबर मध्ये सर्वाधिक आढळून येतो.


शोषक किडींच्या व्यवस्थापनात :- नैसर्गिक मित्रकिडींचा तसेच रासायनिक फवारणी उपयोग


४)पांढरी माशी (Whitefly Bemisia Tabaci):-

पांढरी माशी | pandhrimashi
पांढरी माशी

पांढरी माशी | pandhrimashi
पांढरी माशी
पांढऱ्या माशीचे पिल्ले आणि प्रौढ पानाच्या खालच्या बाजूस राहून पानातील रस शोषण करतात. त्यामुळे पाने कोमेजतात व मलूल होतात. तीव्र स्वरूपाचा प्रादुर्भाव असल्यास पाने लालसर व ठिसूळ होऊन वळतात. माशी आपल्या शरीरातून चिकट पदार्थ बाहेर टाकते त्यावर काळी बुरशी वाढून अन्न तयार करण्याची प्रक्रिया थांबते. त्यामुळे कपाशीच्या उत्पादनावर व प्रतीवर अनिष्ट परिणाम होतो. ह्या किडी चा प्रादुर्भाव ऑक्टोम्बर ते नोव्हेंबर महिन्यात जास्त आढळतो. कमी पर्ज्यन्यमान व अधिक तापमान (३० सें  पेक्षा जास्त ) ह्या किडीच्या वाढीस पोषक आहे. पांढरी माशी हि बऱ्याच विषाणूजन्य रोगांचे जसे कि चुरडा रोग संक्रमणास कारणीभूत आहे. 

Post a Comment

0 Comments